ระบบควบคุมแสงสว่าง DMX/RDM เบื้องต้น

DMX คืออะไร?

ภาพที่ 1 ระบบ DMX1

Digital Multiplex หรือ DMX ก่อกำเนิดมาจากโลกของการแสดงบนเวทีและการจัดแสดงแสง และปัจจุบันถูกนำมาใช้งานอย่างกว้างขวางในงานสถาปัตยกรรม DMX
เป็นโปรโตคอลที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล สำหรับใช้ควบคุมแสงสว่าง ตามนโยบาย ANSI ภายใต้การดูแลของ ESTA นั้น เทคโนโลยี DMX ไม่ใช่เทคโนโลยีที่มีกรรมสิทธิ์ ดังนั้นจึงไม่มีการจำกัดการใช้งานหรือการผลิตที่ผู้ผลิตรายใดรายหนึ่ง

DMX512 มาตรฐาน ANSI E1.11 เป็นโปรโตคอลแบบอนุกรม ซึ่งช่วยให้คุณสามารถเชื่อมต่อคอนโทรลเลอร์เข้ากับอุปกรณ์ที่ต้องการควบคุมได้โดยตรง เป็นโปรโตคอลที่ใช้การสื่อสารข้อมูลแบบอะซิงโครนัส ตามมาตรฐานการสื่อสารข้อมูลดิจิทัลแบบอนุกรม RS-485 ทำงานที่ความเร็ว 250 kbps โดยสามารถส่งข้อมูลได้ถึง 512 แชนแนลในหนึ่งระบบด้วยข้อมูล 1 ไบต์ต่อหนึ่งแชนแนล

นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มประสิทธิภาพ DMX512 ที่เรียกว่า RDM ซึ่งมีอยู่ในผลิตภัณฑ์ ETC บางตัวเพื่อใช้กำหนดค่าอุปกรณ์จากระยะไกล ตัวอย่างแผนภาพการเชื่อมต่อ รูปที่ 1

DMX DATA FRAME

RDM คืออะไร?

ระบบ DMX/RDM

การจัดการอุปกรณ์ระยะไกล หรือ RDM มาตรฐาน ANSI E1.20 การจัดการอุปกรณ์ระยะไกลที่ปรับปรุงโปรโตคอล DMX โดยเพิ่มการสื่อสารแบบสองทิศทางระหว่างอุปกรณ์ควบคุมแสงสว่าง (หรือระบบ) และอุปกรณ์ที่สามารถรองรับ RDM ได้ โดยสามารถเชื่อมต่อได้ผ่านสาย DMX512 แบบมาตรฐาน โดยที่สายทั้งสามเชื่อมต่อกันที่ปลายสาย โดยทั่วไป DMX512 จะส่งคำสั่งจากคอนโทรลเลอร์ไปยังแหล่งที่มาเท่านั้น RDM จะช่วยให้สามารถสื่อสารได้แบบสองทิศทาง ซึ่งมีข้อดีหลายประการ และมีประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับการตั้งค่าแอดเดรสและระบบการทำงานอื่นๆ อีกด้วย

ประโยชน์ของ DMX/RDM

► เข้าถึงการตั้งค่าแอดเดรสสำหรับไดรเวอร์/คอนโทรลเลอร์ผ่านสายข้อมูลหลัก 3 สาย
► คอนโซลสามารถค้นหา Universe ของ DMX สำหรับอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อทั้งหมด แล้วแก้ไขแอดเดรสให้โดยอัตโนมัติ
► อุปกรณ์ RDM สามารถอัปเกรดเฟิร์มแวร์ผ่านสัญญาณ DMX512 ได้
► อุปกรณ์ RDM สามารถส่งข้อมูลสถานะและค่าความผิดปกติกลับไปยังคอนโซลได้
► การสื่อสารแบบสองทิศทางช่วยให้สามารถติดตั้ง DMX ร่วมกับโปรโตคอลอีเทอร์เน็ตที่ซับซ้อน เช่น Art-Net หรือ sACN ได้ง่ายขึ้น

ข้อเสียของ DMX ที่ไม่มี RDM

► ไม่สามารถตั้งค่าแอดเดรสหรือค่าต่างๆ ของไดรเวอร์/คอนโทรลเลอร์ได้
► โคมไฟแต่ละดวงจะต้องมีส่วนทางกายภาพที่สามารถเข้าถึงได้สำหรับการติดตั้ง ยกตัวอย่างเช่น การใช้งาน DIP สวิตช์หรืออินเตอร์เฟซแบบอื่นๆ
ซึ่งอาจเป็นเรื่องยากถ้าหากโคมไฟได้ถูกติดตั้งไว้แล้ว
► ไม่มีความเป็นไปได้ที่จะรับสถานะการทำงานหรือข้อผิดพลาดกลับมาที่คอนโซล

RGBW คือออะไร?

ชิป LED เปล่งแสงแบบ RGBW ประกอบด้วย LED สีแดง, สีเขียว, สีฟ้า และสีขาว สำหรับการเพิ่ม LED สีขาวเข้าไปในกลุ่ม RGB จะช่วยให้มีประสิทธิภาพที่สูงขึ้น ด้วยอุณหภูมิสีของแสงจะทำให้มีโทนสีขาวที่บริสุทธิ์มากยิ่งขึ้น ยกตัวอย่างเช่น สีขาวโทนอุ่น (Warm white), สีขาวธรรมชาติ (Neutral white), สีขาวโทนเย็น (Cool white) ความยาวคลื่นที่เพิ่มขึ้นหมายความว่า RGBW สามารถสร้างสีที่มีความละเอียดมากขึ้น โดย RGBW มีคุณสมบัติที่เป็นประโยชน์เช่นเดียวกันกับ RGB เช่น การเปลี่ยนสีของแสงด้วยอุปกรณ์คอนโทรลเลอร์ หรือ อุปกรณ์แปลงสัญญาณ DMX เป็น RGBW

ข้อจำกัดต่างๆ DMX512/RDM

สำหรับการติดตั้งและการใช้ระบบการควบคุม DMX/RDM ควรทราบเกี่ยวกับหัวข้อดังต่อไปนี้:

สาย DMX
สายคู่บิดเกลียวแบบมีฉนวนหุ้ม 110 โอห์ม

► มาตรฐาน DMX จะระบุค่าโอห์มไว้ที่ 120 โอห์มหรือ 100 โอห์ม 1 หรือ 2 สายคู่บิดเกลียวแบบมีฉนวนหุ้ม เหมาะสำหรับใช้งานกับ EIA-485 (120 โอห์ม) และ EIA-422
(100 โอห์ม) สายไฟฟ้าหรือสาย Cat5e (หรือดีกว่า)
► รูปแบบโครงข่ายการเชื่อมต่อแบบเดซี่ของอุปกรณ์ DMX ความยาวรวมต้องไม่เกิน 300 เมตร
► เชื่อมต่ออุปกรณ์ได้สูงสุด 32 อุปกรณ์ต่อเอาต์พุต (สามารถใช้บูสเตอร์หรืออุปกรณ์ขยายสัญญาณเพิ่มได้)
► สายไฟ DMX สิ้นสุดที่ตัวต้านทานไฟฟ้า 120 Ω ซึ่งเป็นกำลังวัตต์ที่ใช้บ่อยที่สุดสำหรับตัวต้านทานไฟฟ้า DMX โดยทั่วไปแล้วจะเป็น 1/4 วัตต์หรือ 1/2 วัตต์
► อุปกรณ์ขยายสัญญาณ DMX (สามารถใช้งานได้สูงสุด 32 ตัวต่อลูป DMX)